برای شروع نقاشی با مداد شمعی (پاستل روغنی) دانستن یک نکته الزامی ست. مداد شمعی و پاستل روغنی تفاوتهایی با یکدیگر دارند پاستلهای روغنی نرم ترند و راحت تر قابل استفاده هستند که از ترکیب موم رنگدانه و چسب موم ساخته شده است و اما مدادشمعی سفت ترند و سخت تر قابل استفاده هستند.در کار با مدادشمعی شیوه های سایشی و هاشور برای این امر کاربرد فراوان دارد.
برای شروع کار یک روزنامه ویا یک پارچه زیر مقوای مورد استفاده مان برای نقاشی می اندازیم چراکه درهنگام کار با پاستل تکه هایی کوچک از پاستل جدا می شود وباید با یک قلموی تمیز از روی کارمان پاک کنیم.
برای شروع کشیدن یک نقاشی ساده در ابتدا ابزار مورد نیازمان را که شامل پاستل روغنی مقوای بافت کم فرچه کوچک تمیز و یا قلموی تمیز ویک سوژه برای نقاشی که می تواند یک تصویر باشد را آماده می کنیم و به ترتیب زیر عمل می کنیم:

نقاشی با مداد شمعی

قدم اول نقاشی

در ابتدای امر باید سوژه مورد نظرمان را انتخاب کنیم میتوانیم یک تصویر با کیفیت انتخاب کرده و شروع به کار کنیم ویا یک سوژه که در اطرافمان وجود دارد را انتخاب کنیم. در مرحله بعدی یک طرح ساده از سوژه مورد نظرمان به وسیله یک مدادرنگی روشن می کشیم .مداد رنگی مان حتما باید روشن باشد تا در انتهای کار چیزی از آن مشخص نباشد همانطور که در تصویر مورد نظر می بینیم یک طرح ساده خطی از سوژه مورد نظرمان که دوعدد فلفل چیلی می باشد کشیده ایم.من یک تصویر با کیفیت از دو عدد فلفل چیلی انتخاب کردم و شروع به کارمی کنم.

نقاشی با مداد شمعی
قدم دوم نقاشی با پاستل

نکته ی مهمی که باید مدنظرمان باشد این است که برای کار با مداد شمعی می توانیم از رنگ روشن شروع کنیم و مرحله به مرحله رنگ تیره تر میگذاریم البته میتوان از رنگ تیره هم شروع کرد و به رنگ روشن رسید در این نقاشی ما از رنگ روشن شروع کرده تا به رنگ تیره رسیده ایم رنگهای متفاوتی هم که در سوژه مورد نظرمان وجود دارد در کنار یکدیگر می گذاریم و به وسیله انگشتمان ویا محوکن ترکیب می کنیم.در قدم دوم برای رنگ آمیزی این دوعدد فلفل یک رنگ نارنجی کمی تیره را انتخاب می کنیم و کل سطح مورد نظر را با فشار کم دست نارنجی رنگ می کنیم و قسمت های سر فلفل را هم سبز رنگ می کنیم.

قدم سوم نقاشی با مداد شمعی

در قدم سوم قسمتهای نارنجی رنگ را با فشار بیشتری با پاستل نارنجی رنگ می کنیم قستهایی که کمی تیره تر است به وسیله ی پاستل قرمزرنگ می کنیم وقسمتهای قهوه ای رنگ را با یک قهوه ای کمرنگ قهوه ای می کنیم البته تمام این کارها را با فشار دست بیشتری نسبت به مرحله قبل انجام می دهیم.قسمتهایی از تصویر که به علت برجسته بودن روشن تر و سفید است رنگ نمی گذاریم تا در ادامه ی کار و در هنگام گذاشتن رنگ سفید دچار مشکل نشویم.

نقاشی با مداد شمعی

قدم چهارم

در قدم چهارم تیرگی ها و روشنایی ها رابیشتر مشخص می کنیم و قرمز بیشتری روی رنگ نارنجی می گذاریم روی قسمتهای قهوه ای یک قهوه ای تیره تر می گذاریم تا فرورفتگی ها و برجستگی ها بیشتر دیده شوند و کل سطح چیلی ها را پر می کنیم و تنها قسمتهایی که قرار است رنگ سفید بخورند رنگ نمی گذاریم و جز این قسمتها جای دیگری را خالی از رنگ نمی گذاریم.

قدم پنجم

در قدم پنجم با فشار کم دست بر روی قسمتهای موردنیاز که به رنگ قرمز می باشد از رنگ قهوه ای کمرنگ می آوریم تا قرمز پخته تری داشته باشیم.قهوای تیره تر بر روی قسمت میانی فلفل رویی که حالت فرورفتگی دارد می آوریم تا حالت فرورفتگی بیشتری داشته باشیم و بعد ازآن سبز تیره تر برای قسمت پایینی سر فلفلها می گذاریم و سبزروشن برای قسمت بالاتر می گذاریم ویک لایه قهوه ای روشن برای پخته تر کردن رنگهای سبز بر روی رنگ سبز می آوریم.ودر آخر قسمتهای بسیار روشن و برجسته که حالت نورخورده و سفید دارند با نقاشی با مداد شمعی سفید رنگ سفید می کنیم.در انجام هر تکنیکی باید بدانیم که همیشه قسمت تیره تر فرورفتگی را نشان می دهد و قسمت روشن تر برآمدگی.
تا این مرحله تقریبا کار تمام است یکسری ریزه کاری باقی می ماند مانند ترکیب کردن رنگهای متفاوت که در کنار هم قرار گرفته اند مانند رنگ قهوه ای و قرمز که می توان به وسیله انگشت و یا محوکن این کار را انجام دادتا رنگ یکدستی داشته باشیم و رنگمان تکه تکه نباشد.این مرحله ی ترکیب کردن مرحله ی بسار مهمی است و تاثیر بسزایی در کارمان دارد و اگر این مرحله را انجام ندهیم نقاشی مان حالت طبیعی به خود نمی گیرد.

نقاشی مداد شمعی

قدم آخر نقاشی با مداد شمعی

در قدم آخر کار به وسیله یک مداد تیره رنگ قهوه ای که بسیار نوک تیز می باشد آن را دورگیری می کنیم تا کارمان تمیز و مرتب به نظر بیاید بسته به نقاشی با مداد شمعی مورد نظرمان میتوان از مداد مشکی نیز استفاده نمود ولی در این نمونه کار رنگ قهوه ای هماهنگی بیشتری با رنگهای نقاشی مان دارد و به وسیله یک مداد طوسی رنگ و مشکی در کناره های چیلی رنگ تیره می گذاریم از مداد مشکی برای قسمتهای نزدیکتر به چیلی استفاده می کنیم و از مداد طوسی قسمتهای دورتر تا حالت سایه مانند به خود بگیردو درنهایت با فشار بیشتری بر پاستل سفید بر روی قسمتهای سفید لکه های کوچک از پاستل سفید می گذاریم تا سفیدی را بیشتر نشان دهد و کارمان طبیعی تر جلوه کند.

نقاشی شمعی

درهنگام کار هر زمان که هنگام رنگ آمیزی تکه هایی کوچک از پاستل جدا شد و روی کاغذ ریخت با یک فرچه ویا قلموی تمیزآن را تمیز می کنیم تا زمینه کارمان را کثیف نکند و به زمینه و یا طرح مورد نظرمان نچسبد و باعث بد رنگ شدن وکثیف شدن طرحمان نشود.

نقاشی با شمع

با دانستن وبه کار بردن نکته های گفته شده و در نظر گرفتن آنها در هنگام کار می توان هر سوژه ای را به وسیله نقاشی با مداد شمعی کشید و از این هنر زیبا و کاربردی که علاقمندان بسیاری نیز دارد لذت برد.امیدواریم که مطالب گفته شده در طراح شید مفید واقع شده باشد.

مداد شمعی و یاهمان پاستل روغنی یکی از زیباترین و جذابترین تکنیکها و نکات نقاشی است. مداد شمعی تشکیل شده است از یکسری رنگدانه که با چسب مخصوص به صورت مداد درآمده است. در هنگام استفاده از مداد شمعی سعی کنید در مکانی باشید که تهویه مناسب داشته باشد چراکه رنگدانه ها به صورت گرده در هوا پخش می شوند پس حتما سعی کنید از پاستل مناسب واستاندارد استفاده کنید.برای کارکردن با مداد شمعی به یک سری وسایل نقاشی نیازداریم که عبارتند از:

  1. یک بسته مداد شمعی که بهتر است جنس مرغوب تهیه کنیم
  2. مقوای مناسب و مرغوب با بافت کم و زبر
  3. محو کن ویا یک تکه پارچه
  4. یک چسب کاغذی

وسایل نقاشی مداد شمعی

پاستل را میتوان به همراه گواش و آبرنگ و یا اکرلیک به کار برد و و از این سه تکنیک برای رنگ زمینه استفاده نمود.کلی ترین و اصلی ترین روش کار با پاستل کاربه روش خشک است .باید دقت داشته باشید که در کار با پاستل نمی توان خیلی رنگهارا به صورت لایه ای زد چرا که رنگها خیلی خوب مخلوط نمی شوند و هرچه لایه های رنگ کمتری استفاده کنیم نتیجه کار ما بهتر خواهد بود.استفاده از مقوا با کمی بافت ضروری می باشد چرا که بافت مقوا منجر به لایه پذیری بیشتر رنگ می شود.
در کار با پاستل امکان تماس دست با کاغذ وجود دارد در نتیجه کنترل کار بهتر انجام می شود ولی امکان ترکیب رنگ در خارج از کار به عنوان مثال بر روی پالت و یا…وجود ندارد و ترکیب رنگ در لحظه و روی مقوا انجام میشود پس قبل از شروع نقاشی با پاستل نیاز به دانش ترکیب رنگها هرچند مختصر را داریم که در ادامه به آن خواهیم پرداخت.
در تکنیک پاستل روغنی رنگ گذاری ازروشن به تیره انجام میشود به این صورت که ابتدا روشن ترین رنگ گذاشته می شود تا به تیره ترین رنگ برسد وبرای رنگ گذاری باید تنالیته های رنگی از هم مجزا شوند.برای داشتن رنگی روشن تر از رنگ پاستل مورد استفاده ی خود می توانیم یک لایه رنگ سفید در زیر لایه رنگی مان بیاوریم با این کار به رنگ روشنتر دست پیدا می کنیم.
نحوه ی نگه داشتن پاستل در دست در ایجاد نوع خط موثر است .فشار دست نیزباتندی رنگ ایجاد شده ارتباط مستقیم داردوبا فشار بیشتر دست میتوان لایه رنگ با جرم بیشتر بر روی مقوا گذاشت و رنگ تندتری را ایجاد کرد.

تکنیکهای رنگ گذاری در نقاشی با مداد شمعی

برای رنگ گذاری با پاستل و هر ابزار رنگ آمیزی که به صورت مداد باشد را می توان به چند روش کلی انجام داد:

  • ترسیم خط به صورت هاشوری

پاستل را به صورت مداد در دست بگیرید و شروع به کشیدن خطوط موازی کنید به مجموعه این خطوط موازی هاشور گفته می شود.

نقاشی با مداد شمعی

  • هاشورحصیری

مجموعه هاشورهای روی هم ولی درجهت مخالف هاشور حصیری گفته می شود:

نقاشی مداد شمعی

  • نقطه چین با مداد شمعی

با فشار نوک پاستل بر روی کاغذ می توان نقطه ایجاد کرد و رنگ آمیزی را به صورت نقطه ای انجام داد با در کنارهم قرار گرفتن نقطه ها در کنار هم به عنوان مثال رنگهای زرد و قرمز از دور به رنگ نارنجی دیده می شود.این روش برای پر کردن زمینه و سطوح بزرگ روش مناسبی است و یک ترکیب نسبتا زبر ایجاد می کند.
روش هاشور زدن کمک بسیار زیادی به ترکیب رنگ در پاستل می کند چرا که در بسیاری از مواقع نمی توان دو رنگ را به صورت لایه ای بر روی هم آورد و حالت مورد نظر را ایجاد کرد.
برای هاشور زدن پاستل را باید مانند یک مداد در دست گرفت و شروع به کار کرد. از ویژگی ها جذاب پاستل می توان به امکان ایجاد لایه های مختلف رنگی بر روی یکدیگر بدون نگرانی در رابطه با از بین رفتن لایه های زیرین اشاره کرد.
برای ترکیب کردن و محو کردن دو رنگ مختلف میتوان از محوکن یا یک تکه پارچه کتان و یا انگشت استفاده کرد:

نقاشی به سبک مداد شمعی

برای ترکیب کردن رنگهای پاستل روش های زیادی وجود دارد که به نسبت موضوع و وسعت سطح مورد نظرمان می توان از هریک استفاده کرد.می توان برای ایجاد ترکیبهای نرم و یکدست از انگشت و یا محوکن استفاده کرد.
یک روش دیگر برای ترکیب رنگ در پاستل استفاده از خطوط ترکیب نشده است در این روش می توان خطوط با رنگهای مختلف در کنار هم به صورت هاشوری کشید و درنهایت کار ما و رنگ به دست آمده ترکیبی از آن چند رنگ ترکیب شده می باشد برای مثال خطوط رنگی زرد و آبی در کنار یکدیگر بدون اینکه ترکیب شده باشند در نظر ما سبز به نظر می رسند.مانند تصویربالا که در هاشور حصیری مشاهده کردید.

شناخت رنگ ها در نقاشی با مداد شمعی

قبل از شروع به کار نقاشی باید اطلاعاتی هرچند مختصرراجع به رنگها داشته باشیم در ادامه چند نکته اساسی در رابطه با رنگها توضیح داده خواهد شد.

رنگهای اصلی

رنگهای اصلی شامل رنگهای زرد آبی و قرمز میباشد این رنگها از ترکیب با رنگهای دیگر به دست نیامده و رنگهای اصلی هستند و رنگهای دیگر از ترکیبهای مختلف انین چند رنگ به دست می آیند.

رنگهای فرعی

رنگهای فرعی شامل رنگهای سبزکه خود از ترکیب زرد وآبی به دست می آید بنفش که از ترکیب آبی و قرمز به دست می آید ونارنجی که از ترکیب زردو قرمز به دست می آید میباشد.
اگر رنگهای فرعی را با رنگهای اصلی نیز ترکیب کنیم به رنگهای جدیدی می رسیم برای مثال از ترکیب سبز و آبی رنگ سبزآبی به دست می آید.

در ادامه تصویری دررابطه با چرخه رنگ مشاهده خواهید کرد:

مداد شمعی

با اضافه کردن درجات مختلفی از سفیدی به رنگهایتان می توانید رنگهای روشن به وجود بیاورید و با تغییر میزان درجه و اندازه سفیدی ها میزان این روشنی ها را تعیین کنیدوبرای ایجاد سایه های مختلفی از یک رنگ درجات مختلفی از رنگ سیاه را با رنگ مورد نظرتان ترکیب کنید تا تعداد بسیار زیادی رنگ تولید کنید.

رنگهای مکمل

رنگهای مکمل در واقع به رنگهایی گفته می شود که در چرخه ی رنگ در مقابل یکدیگر قرار گرفته اند برای مثال رنگهای اصلی را که شامل زرد آبی و قرمز بود در نظر بگیرید اگر زرد و قرمز را ترکیب کنیم نارنجی به دست می آید که یک رنگ فرعی ست این رنگ فرعی با رنگ اصلی باقیمانده یعنی آبی مکمل است.گرفتن رنگهای مکمل در کنار هم تضادهای جالبی را به وجود می آورد و زمانی که این رنگهای مکمل با یکدیگر ترکیب می شوند یکدیگر را خنثی وخاکستری ایجاد می کنند.
از آنجا که در کار با پاستل رنگ بر روی پالت ایجاد و ترکیب نمی شود و در لحظه و بر روی مقوا ایجاد می شود دانستن این نکات درباره ی رنگها ضروریست.با دانستن تمام نکته هایی که دربالا گفته شد می توانید کار با پاستل روغنی را شروع کنید و از آن لذت ببرید!